Xeyr - İnkardan, rədd cavabından, təsdiqlənməyən bir iddiadan xəbər verən söz.
Antonimlər:
Bəli
Bəli sözü xeyr sözünün əsas antonimidir. Həm məişət dilində, həm də ədəbiyyatda geniş istifadə olunur. Bəli sözü bir suala müsbət cavab verərkən, bir iddianı təsdiqləyərkən və ya razılıq ifadə edərkən işlədilir. Xeyr rədd cavabı, bəli isə təsdiq cavabıdır. Bu iki antonim cümlədə bir-birini əvəz etdikdə cümlənin mənası əksini tapır.
Xeyr, inanın ki, qabaqlar mən heç yerdə sizə rast gəlməmişəm (C.Əmirov);
Mən ölüm, Baloğlan, belədir, ya qeyri belədir? Bəli, bəli (C.Cabbarlı).
Əlbəttə
Əlbəttə sözü də xeyr sözünün antonimi kimi çıxış edə bilər, lakin o, bəli sözündən daha güclü təsdiq və ya razılıq ifadə edir. Əlbəttə sözü sual cavablarında daha çox işlədilir və əminlik, qətiyyət ifadə edir. Məntiqi olaraq xeyr şübhə və ya inkarı, əlbəttə isə əminliyi və qətiyyəti ifadə edir.
Məsələn: "Gələcəksənmi?" - "Əlbəttə!" (burada "xeyr" əksinə işlənir).
Hə
Hə sözü qısaldılmış bir təsdiq sözü kimi xeyr sözünün antonimi kimi çıxış edir. Danışıq dilində daha çox istifadə olunur və bəli və ya əlbəttə kimi rəsmi deyil. Mənası baxımından bəli sözünə yaxındır, lakin daha qeyri-formal kontekstdə işlədilir.