Qaynamaq – mayenin qızdırılmaqla buxar halına keçməsi prosesidir. Bu söz müxtəlif kontekstlərdə, müxtəlif mənalarda istifadə oluna bilər. Məsələn, fiziki prosesi ifadə etməklə yanaşı, həm də canlı həyatın və ya hadisələrin intensivliyini, coşğunluğunu bildirir.
Antonimlər:
Qaynamaq - Qurumaq
Bu antonim cütü əsasən fiziki prosesləri müqayisə edir. "Qaynamaq" mayenin buxarlanmasını, "qurumaq" isə mayenin buxarlanaraq quru hala keçməsini, yəni mayenin azalmasını və ya yox olmasını bildirir. "Qurumaq" sözü daha çox mayenin tədricən azalması və nəticədə tamamilə yox olmasını ifadə edir. Həm elmi, həm də məişət dilində istifadə olunur.
Buradan mən görürəm çeşmələri qaynamaqda (A.Səhhət).
Qurban bildi ki, ləyəndəki kəc quruyub zay olub (C.Məmmədquluzadə).
Qaynamaq - Soyumaq
Bu antonim cütü həm fiziki, həm də məcazi mənalarda istifadə oluna bilər. Fiziki mənada "qaynamaq" yüksək temperaturu, "soyumaq" isə temperaturun azalmasını bildirir. Məcazi mənada isə "qaynamaq" həyəcanı, intensivliyi, coşğunu, "soyumaq" isə sakitliyi, sakitləşməni, həyəcanın azalmasını bildirir. Ədəbiyyatda və məişət dilində geniş istifadə olunur.
Həyət arı yuvası kimi qaynayırdı (İ.Şıxlı).
Rüstəm kişinin aylarla içərisində gəzən nifrəti hələ soyumamışdı (M.İbrahimov).
Samovar elə şiddətli qaynayır ki, guya ... bu saat hərəkət edəcək (C.Məmmədquluzadə).
Çay soyumuşdu (Ə.Vəliyev).