Ayırtdamax
Mənası: "Ayırmaq", "fərqləndirmək", "seçmək" mənalarında işlənən bir sözdür. Başqa sözlə desək, bir qarışıq içərisindən istənilən hissəni ayırmaq, seçib çıxarmaq hərəkətini ifadə edir. Misallarda da görüldüyü kimi, düyü dənələrinin ayrılması, bir yerin təmizlənməsi və ya bir şeyin seçilməsi kimi mənalarda işlənə bilər. Lüğətdəki "bax ağartdamax" ifadəsi isə, ehtimal ki, "aydın şəkildə ayırt etmək" kimi bir məna daşıyır.
Bölgə:
- Qazax
- Şəmkir
Misallar:
- “Bir əz düyü ayırtda, aş pişirəx’ (Şəmkir)” - Az miqdarda düyünü ayırıb, aş bişir.
- “Ay bala, get bu yerimizin pöhrənini ayırtda” - Ey bala, bu yerimizin zibillərini təmizlə.
- “Düyüdə suluf olor, de:ri” - Düyü içərisində qarışıq var, ayır.
Qeyd: Sözün fonetik quruluşunda regional xüsusiyyətlər müşahidə olunur. "Ayırtdamax" sözünün əsas sözlə əlaqəsi və leksik mənası daha dəqiq tədqiqatlarla müəyyən edilə bilər.