Dərbənd
Mənası: Dərbənd coğrafi ad olaraq, Qafqaz Albaniyasına keçid üçün əhəmiyyətli strateji ərazi, qapı rolunu oynamışdır. Sözün “dər” hissəsi Azərbaycan dilindəki “dərə” sözü ilə əlaqədardır və dərinlik, vadini ifadə edir. “Bənd” hissəsi isə fars mənşəli olub maneə, sədd mənalarını verir. Beləliklə, Dərbənd sözü ümumilikdə “dərin vadinin maneəsi” və ya “dağlıq ərazinin keçid qapısı” kimi təfsir oluna bilər. Bu təfsir coğrafi mövqeyini dəqiq əks etdirir.
Mənbəyi: Sözün “dər” komponenti Azərbaycan dilinin qədim təbəqəsinə aid olub, “dərə” sözü ilə etimoloji əlaqədədir. “Bənd” komponenti isə fars dilindən götürülmüşdür və Azərbaycan dilinə uzun illər ərzində mənimsənilmiş tarixi leksik vahidlər arasındadır. Hər iki komponentin birləşməsi nəticəsində coğrafi ad olaraq Dərbənd sözü yaranmışdır.