Həştərxan
Mənası: Bu toponim Xəzər xaqanlığı dövründə yaşayan asların tarxanı (başçısı) olan bir şəxsin adından törəmişdir. "Asların tarxanı" ifadəsi zaman keçdikcə "Həştərxan" (bəzən "Hacı-tərxan" kimi də qeyd olunur) formasını almışdır. Bu, şəhərin adının yaranma tarixi və əsasını izah edir. Tarixi mənbələrə əsasən, Həştərxan şəhəri əvvəlcə Xəzər xaqanlığının əhəmiyyətli bir məskunlaşma məntəqəsi olub və sonradan böyük bir şəhərə çevrilib.
Mənbəyi: Sözün etimologiyası Xəzər türklərinin dilinə, daha dəqiq desək, as tayfasının dilinə dayanır. "Həşt" və "tərxan" komponentlərinin birləşməsindən yaranmışdır. "Tərxan" sözü türkcədə yüksək rütbəli, nüfuzlu şəxs, xaqanın yaxın adamı mənasını verir. "Həşt" komponenti isə as tayfası ilə bağlı ola bilər, lakin bu komponentin dəqiq etimologiyası hələ də müzakirə mövzusudur. Bəzi tədqiqatçılar "Həşt"in başqa bir kökdən, məsələn, coğrafi adlandırma adətindən gəldiyini iddia edirlər. Bu baxımdan, Həştərxan toponimi həm etnotoponim, həm də şəxs toponimi xüsusiyyətlərini özündə birləşdirir.