Kətəməz
Mənası: Qazax dialektində və Zərdab şivəsində işlənən "kətəməz" sözü iki əsas mənada istifadə olunur: 1) Ağıza un qatıb bişirilmiş yemək; 2) Doğuşdan sonra birinci iki gündə ana südü əvəzinə uşağa verilən qatıq, əzmə və ya xəmir kimi qidalar.
Mənbəyi: "Kətəməz" sözünün etimologiyası tam aydın deyildir. Ancaq sözün strukturu və mənası nəzərə alınaraq, "kətə-" hissəsinin "qatılaşmış", "bərkidilmiş" mənalarını ifadə edən kökdən törəmə ehtimalı yüksəkdir. "-məz" isə isim şəkilçisidir. Beləliklə, sözün mənası "qatılaşdırılmış yemək" kimi izah oluna bilər. Dialekt xüsusiyyətinə görə, bu sözün geniş yayılmamış, daha çox Qazax və Zərdab bölgələrində istifadə olunan bir termin olduğunu söyləmək olar. Tarixi mənbələr vasitəsi ilə sözün daha dəqiq mənşəyini və inkişafını müəyyən etmək üçün əlavə araşdırmalar tələb olunur. Sözün ikinci mənası – doğulan uşağın ilk qidaları – əsasən yerli adət-ənənələr və qida mədəniyyəti ilə bağlıdır. Bu mənada, "kətəməz" uşağın sağlamlığı üçün faydalı hesab edilən, asan həzm olunan və qatılaşdırılmış yeməkləri təsvir edir.
Regional Xüsusiyyətlər: Kətəməzin Qazax və Zərdab bölgələrində işlənməsi onun regional leksikaya aid olduğunu göstərir. Bu sözün digər dialekt və şivələrdə istifadə olunub-olunmaması əlavə tədqiqatlarla müəyyən edilməlidir.