Qaxac
Mənası: Duzlanıb qurudulmuş ət. Azərbaycanın şimal və şərq dialektlərində, xüsusilə də Quba bölgəsində işlənən bir termindir.
Mənbəyi: Sözün etimologiyası "qax" və "ac" fel köklərindən törəyə bilər. "Qax" sözü ətin quruması, büzülməsi ilə əlaqəli olaraq istifadə olunur. "Ac" isə ətin qurudulması prosesini və nəticədə əldə olunan quru, sərt vəziyyətini ifadə edir. Beləliklə, "qaxac" sözü ətin duzlanıb qurudulması ilə əlaqəli bir prosesi və nəticəni ifadə edən təsviri bir termindir. Tarixi mənşəyi Şimal-Şərqi Azərbaycanın, xüsusilə də Quba bölgəsinin qış şəraitinə və ət qoruma üsullarına bağlıdır.
Regional Xüsusiyyətlər: Qaxac, əsasən Quba bölgəsində geniş yayılmış bir termindir. Bu bölgədə qış aylarında ətin uzun müddət saxlanması üçün qaxac hazırlamaq ənənəsi mövcuddur. Qış aylarında hazırlanan qaxac, il boyu təminat mənbəyi kimi istifadə olunurdu. Qaxacın hazırlanması üçün müxtəlif ət növlərindən (mal əti, qoyun əti, keçi əti) istifadə edilə bilər. Qaxacın hazırlanma üsulu nəsillər boyu ötürülən bir ənənə olub və ailədən ailəyə fərqli detallarla da olsa ötürülmüşdür.
Əlavə Məlumat: Qaxacın hazırlanması prosesi xüsusi bir bacarıq tələb edir və ət duzlanması, qurudulması və saxlanması ilə bağlı müxtəlif mərhələlərdən ibarətdir. Qaxacın keyfiyyəti ətin təzəliyindən, duzlanma prosesinin düzgünlüyündən və qurudulma şəraitindən asılıdır. Qaxac, adətən, soyuq havada, yaxşı havalandırılan yerlərdə saxlanılır.