Mərci Supu
Mənası: Mərci supusu, əsas tərkib hissəsi mərci olan bir növ şorbadır. Adının formalaşmasında “mərci” sözünün əhəmiyyəti böyükdür. “Mərci” bitkisinin adı ilə birbaşa əlaqəli olub, bu bitkinin suda bişirilməsi ilə əldə edilən yeməyin adını təşkil edir. “Supu” isə Azərbaycan türkcəsində şorba, ət suyu mənasını verir və yeməyin maye halda olmasını ifadə edir. Beləliklə, “Mərci Supusu” adı yeməyin tərkibini və formasını tam olaraq əks etdirir.
Mənbəyi: “Mərci” sözü fars dilindən türkcəyə keçmişdir. Fars dilindəki “mərç” sözü “mercimek” və ya “lens” mənasını verən Sanskrit sözündən törəmişdir. Türkiyə və Azərbaycan türkcələrində “mərci” sözü heç bir fonetik dəyişikliyə uğramadan istifadə olunur. “Supu” sözü isə Azərbaycan türkcəsinin köhnə sözlərindən biridir və yeməyin növünü göstərən bir əlavə kimi işlənir. Mərci supusunun hazırlanma üsulu əsrlərdir ki, Azərbaycan mətbəxinin ayrılmaz hissəsi olmuş və müxtəlif regionlarda özünəməxsus xüsusiyyətlər qazanmışdır.
Regional Fərqlər: Mərci supusunun hazırlanma üsulu regiondan regiona fərqlənir. Şərqi Azərbaycan regionlarında əsasən ət əlavə edilən, daha qatı bir şorba halında hazırlanır. Qərbi Azərbaycan və digər regionlarda isə ətsiz, daha maye və sadə şəkildə hazırlanması yayılmışdır. Həmçinin, müxtəlif ədviyyatlar və otların əlavə edilməsi də regiondan regiona dəyişir. Bu fərqlər, həm mədəniyyətə, həm də mövcud olan ərzaq məhsullarına bağlıdır.
Tarixi: Mərci qədim zamanlardan bəri Azərbaycan mətbəxində istifadə edilən bir məhsuldur. Mərci supusunun dəqiq yaranma tarixini müəyyənləşdirmək çətin olsa da, əminliklə demək olar ki, bu yemək əsrlərdir ki, Azərbaycan xalqının qidasının əsas tərkib hissələrindən biri olmuşdur. Məhdud imkanlar dövründə əlçatan və qidalı olduğu üçün xüsusilə geniş yayılmışdır.