izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Antibiotiklər (cəm) - Biologiya və tibb sahələrində istifadə olunan bir termin olub, müəyyən mikroorqanizmlərin (əsasən bakteriyaların, göbələklərin və ya digər mikroblara qarşı təsir göstərən digər canlıların) ifraz etdiyi və ya sintetik yolla yaradılan kimyəvi birləşmələri ifadə edir. Bu birləşmələr digər mikroorqanizmlərin – xüsusilə bakteriyaların – böyüməsini və çoxalmasını maneə törədir, və ya onları tamamilə məhv edir.

Antibiotiklərin təsiri hədəf mikroorqanizmlərin hüceyrə quruluşuna və ya metabolizmasına xas olan prosesləri bloklamaqla əldə edilir. Məsələn, bəzi antibiotiklər bakteriyaların hüceyrə divarının sintezinə mane olaraq, onların məhv olmasına səbəb olur. Digərləri isə bakteriyaların DNT-nin replikasiyasını və ya zülal sintezini pozaraq, onların çoxalmasını və həyat fəaliyyətlərini dayandırır. Bu fərqli təsir mexanizmləri müxtəlif növ bakteriyalara qarşı müxtəlif antibiotiklərin effektivliyini müəyyən edir.

Antibiotiklər müasir tibbin ən mühüm nailiyyətlərindən biridir və infeksiyaların müalicəsində geniş istifadə olunur. Lakin, antibiotiklərin həddən artıq və ya düzgün olmayan istifadəsi antibiotik müqavimətinin yaranmasına səbəb olur. Bu da bakteriyaların antibiotiklərin təsirinə qarşı davamlı olmasına və müalicənin effektivliyinin azalmasına gətirib çıxarır. Ona görə də, antibiotiklərin istifadəsi həkim nəzarəti altında aparılmalıdır və yalnız həqiqətən zəruri hallarda tətbiq olunmalıdır.

Antibiotiklər müxtəlif qruplara bölünür, məsələn, penisilinlər, sefalosporinlər, tetrasiklinlər və s. Hər bir qrupun özünəməxsus xüsusiyyətləri və təsir mexanizmi vardır. Yeni antibiotiklərin sintezi və tədqiqi davam edir, çünki antibiotik müqavimətinin artması bu sahədə yeni araşdırmaları vacib edir. Antibiotiklərin tarixi, kəşfi və inkişafı insan sağlamlığının qorunmasında əhəmiyyətli rol oynamışdır və bu sahənin gələcək inkişafı çox vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz