Arifmometr (yun. ἀριθμός - arithmos - ədəd + μέτρον - metron - ölçü) mexaniki hesablama cihazıdır. Sadəcə əlavə və çıxma əməliyyatlarını deyil, vurma və bölmə əməliyyatlarını da yerinə yetirən, əl ilə işlədilən mexaniki bir hesablama maşınıdır. Onun əsas hissəsi dişli çarxlar sistemindən ibarətdir və əl qolu vasitəsilə hərəkətə gətirilir.
Arifmometr ilk dəfə 1820-ci illərdə ixtira olunmuş və 1970-ci illərə qədər geniş istifadə edilmişdir. Bu cihazlar, elektron kalkulyatorların meydana çıxmasından əvvəl, ofislərdə, banklarda və digər müəssisələrdə hesablama işlərini asanlaşdırmaq üçün mühüm rol oynamışdır. Müxtəlif modelləri mövcud olsa da, əsas iş prinsipi hər zaman dişli çarxlar vasitəsilə ədədlərin mexaniki toplanması və çıxılmasına əsaslanırdı. Bəzi daha mürəkkəb modellər isə çarpaz vurma mexanizmləri ilə vurma və bölmə əməliyyatlarını da həyata keçirə bilirdi.
Arifmetrlərin istifadəsi müəyyən bacarıq tələb edirdi. Operatorlar cihazın mexanizmini yaxşı bilməli və əməliyyatları düzgün ardıcıllıqla yerinə yetirməli idilər. Bu cihazlar həm də olduqca böyük və ağırdı, bu da onların daşınmasını çətinləşdirirdi. Ancaq öz dövrü üçün əsl inqilab sayılan arifmometr, elektron hesablama texnikasının inkişafından əvvəl riyazi hesablamaları sürətləndirmək və dəqiqliyini artırmaqda əvəzsiz rol oynamışdır. Tarixin bir parçası kimi, bu mexaniki hesablama maşınları texnologiyanın inkişafındakı əhəmiyyətli bir mərhələni təmsil edir.
Bəzi məşhur arifmometr istehsalçıları arasında Curta, Facit və Brunsviga şirkətlərini qeyd etmək olar. Onların istehsal etdiyi cihazlar öz dəqiqlikləri və etibarlılıqları ilə tanınırdı. Bu gün arifmometr nadir və kolleksiya əşyası kimi qiymətləndirilir və texnologiya tarixini öyrənənlər üçün maraqlı bir obyektdir.