Arşınölçən sözü köhnə Azərbaycan dilində istifadə olunan bir termindir və əsasən "arşınla parça ölçüb satan tacir" mənasını verir. Lüğətlərdə sadəcə "arşınmalçı, bəzzaz, arşınmalı satan tacir" kimi tərif olunsa da, gerçəkliyi daha dolğun əks etdirən bir təsvir vermək mümkündür.
Arşınölçən, sadəcə parça satan bir satıcı deyildi. O, həm də öz peşəsinin incəliklərini bilən, parça növlərinə, keyfiyyətinə, toxumasına bələd olan, müştəriyə düzgün məsləhət verə bilən, qiymətləri müəyyənləşdirən və ticarətin incəliklərini gözəl bilən bir mütəxəssis idi. O, həm alıcının, həm də satıcının maraqlarını nəzərə alaraq, ədalətli və dürüst davranmalı idi. Çünki arşının düzgün ölçülməməsi həm alıcının, həm də satıcının ziyanına ola bilərdi.
Arşınölçənlər, adətən, bazarda və ya əsas ticarət mərkəzlərində öz dükanlarını qurur və ya tezgahlarında parça çeşidlərini sərgiləyirdilər. Onların əsas alətləri arşın, müxtəlif ölçülü qayçı və bəzən də iynələr olurdu. Hətta bəzi arşınölçənlərin özəl parça biçmə və tikiş bacarıqları da olurdu. Beləliklə, onlar sadəcə ticarətlə məşğul olanlar deyil, həm də parça ilə bağlı geniş biliyə malik olan peşəkarlar idi.
Misal olaraq verilən cümlədə ("Nə karədir ki, bir arşınölçən mənim adaxlıma göz dikə!") arşınölçənin sosial mövqeyini, hətta potensial olaraq yüksək sosial statusa malik qadınla maraqlanmasını görürük. Bu, arşınölçənlərin cəmiyyətdə müəyyən bir yerə sahib olduğunu göstərir.
Yekun olaraq, arşınölçən yalnız bir tacir deyil, həm də öz peşəsinə sahib çıxan, bacarıqlı və cəmiyyətdə müəyyən mövqeyə sahib olan bir şəxs idi. Bu terminin sadə lüğət mənası arxasında gizlənən zəngin mədəni və sosial konteksti anlamaq vacibdir.