Abaküs
Mənası: [lat. abacus < yun. ἄβαξ, ἀβάθηνλ "hesab lövhəsi"] Riyaziyyatda istifadə olunan, hesablama əməliyyatlarının aparılması üçün nəzərdə tutulmuş köhnə hesablama aləti. Sadə formada taxta lövhə üzərində yerləşdirilmiş boncuklardan ibarətdir. Boncuklar müxtəlif sütunlarda düzülür və hər sütun müəyyən rəqəmi (birlik, onluq, yüzlük və s.) təmsil edir. Abaküsün köməyi ilə toplama, çıxma, vurma və bölmə əməliyyatları yerinə yetirilə bilər. Müasir elektron kalkulyatorların əcdadı sayılır. Çötkə kimi də adlandırılır.
Mənbəyi: Söz latın dilindən (abacus) qədim yunan sözü olan ἄβαξ (abax) və ya ἀβάθην (abathēn) - "hesab lövhəsi" sözündən götürülmüşdür. Təxminən eramızdan əvvəl V əsrdə qədim Yunanıstanda və qədim Romada istifadə olunmuşdur. Daha sonralar isə dünyanın müxtəlif yerlərində, o cümlədən Şərq ölkələrində inkişaf etdirilərək istifadə edilmişdir.