Aşınma: "Aşınmaq" felindən törəmiş isim olub, səthlərin təbii amillərin təsiri ilə dağılması, parçalanması və ya aşındırılması prosesini bildirir. Bu proses, fiziki və kimyəvi hadisələrin birgə təsiri nəticəsində baş verir. Fiziki aşınma mexaniki qüvvələrin (külək, su, buzlaqlar, dalğaların təsiri) səthə təsiri ilə, kimyəvi aşınma isə kimyəvi reaksiyalar (turşuların təsiri, oksidləşmə) nəticəsində baş verir.
Mətndə misal olaraq verilən şistlərin yay aylarında istilik və quraqlığın təsiri ilə aşınması, fiziki aşınmanın tipik bir nümunəsidir. İsti hava şistlərin daxilindəki mineralların genişlənməsinə, quraqlıq isə onların daha kövrək hala gəlməsinə səbəb olur. Bu vəziyyət şistlərin daha asanlıqla xırdalanmasına və toz halına keçməsinə gətirib çıxarır. Beləliklə, aşınma yalnız səthin üst qatının itirilməsi deyil, həm də onun daxili strukturunun dəyişməsi prosesini əhatə edir.
Aşınma prosesi müxtəlif coğrafi ərazilərdə fərqli intensivliklə gedir və relyefin formalaşmasında, torpaq əmələgəlməsində və ümumiyyətlə, Yer səthinin dəyişməsində əsas rol oynayır. Aşınmanın sürəti bir çox amillərdən, o cümlədən iqlim şəraiti, süxurların növü, bitki örtüyü və insan fəaliyyətindən asılıdır. Məsələn, meşə örtüyünün olması aşınmanı əhəmiyyətli dərəcədə azaldır, çünki bitkilərin kökləri torpağı möhkəmləndirir.
Aşınma təkcə təbii proseslərə aid deyil. İnsan fəaliyyəti də aşınmanı sürətləndirə bilər. Məsələn, meşələrin qırılması, əkinçilik və sənaye fəaliyyəti torpağın aşınmasına və eroziyasına gətirib çıxarır. Buna görə də, aşınma proseslərinin öyrənilməsi və onun mənfi təsirlərinin azaldılması üçün müvafiq tədbirlərin görülməsi mühüm əhəmiyyət kəsb edir.