Motiv
Mənası: 1. Psixologiyada insanın davranışını idarə edən, təşkilatilik, aktivlik və dözümlülüyünü müəyyənləşdirən psixoloji və fizioloji ehtiyaclar və ya istəklər; insanın müəyyən hərəkətlərə təkan verən daxili güc, təhrik; hərəkətverici qüvvə. 2. Bədii əsərlərdə əsas ideya, mövzu; əsərin əsasını təşkil edən fikir və ya hisslər.
Mənbəyi: fr. motif < lat. moveo (hərəkət etdirmək)
Sinonimləri: Təhrik, təkan, səbəb, niyyət, məqsəd, stimul
Antonimləri: (məna kontekstindən asılı olaraq) Passivlik, laqeydlik, apatiya
İzah: Motiv, insan davranışının arxasında duran əsas səbəbləri və ya istəkləri ifadə edir. Bu, sadəcə bir istək deyil, həm də həmin istəyin insanı müəyyən hərəkətə keçirmək qabiliyyətidir. Məsələn, aclıq motivasiyası insanı yemək axtarmağa və yeməyə təşviq edir. Bədii əsərlərdə isə motiv əsərin əsas ideyasını, onun müəllif tərəfindən çatdırılmaq istədiyi əsas məqamı ifadə edir.
Misallar:
- Müvəffəqiyyət əldə etmək motivi onu daha çox çalışmağa sövq etdi.
- Romanın motivini sevgi və xəyanət təşkil edir.
- Onun əsas motivasiyası ailəsinə yaxşı həyat təmin etmək idi.