Ata: İnsan övladının bioloji atası və ya qanuni qəyyumu olan kişi. Bu tərif, sadəcə bioloji əlaqəni deyil, həm də övladın həyatında oynadığı rolun əhəmiyyətini vurğulayır. “Ata” sözü, sadəcə genetik əlaqəyə əsaslanan bir termin deyil; məsuliyyət, qayğı və sevgi konsepsiyasını özündə birləşdirir.
Bir çox mədəniyyətdə ata fiquru, ailənin sütunudur; övladların tərbiyəsi, qorunması və gələcəyə hazırlanması üçün vacib bir rol oynayır. Ata, övladlarına təkcə genetik miras deyil, həm də həyat dərsləri, əxlaqi dəyərlər və sosial bacarıqlar öyrədir. Bu öyrətmə prosesi, genetik əlaqədən asılı olmayaraq, övladın inkişafında mühüm təsir göstərir.
“Ata” sözünün çalarları da olduqca zəngindir. “Doğma ata”, bioloji ata ilə genetik əlaqəni ifadə edərkən, “ögey ata” qanuni olaraq ailəyə daxil olan və övlada ata rolu oynayan kişi deməkdir. “Ata” sözü, eyni zamanda hörmət, etibar və qayğı duyğularını ifadə etmək üçün də istifadə olunur. Məsələn, qocalmış bir insanı “atam kimi hörmət edirəm” deyərək xarakterizə edə bilərik.
Ata-övlad münasibətləri, hər bir fərdin həyatında əsas rol oynayan və şəxsiyyətin formalaşmasına güclü təsir edən mürəkkəb bir mövzudur. “Ata olmayan, ata qədrini bilməz” deyimi də bu münasibətlərin əhəmiyyətini və ata münasibətlərinin çatışmazlığının nəticələrini vurğulayır.