Atəşgah (fars. اتشکده - atəşgədə) sözü Azərbaycan dilində bir neçə məna daşıyır. Əsasən, qədim zamanlarda odun ibadətgahı, əbədi alovun yanması üçün inşa edilmiş müqəddəs yer anlamında işlənir. Bu məbədlər, adətən, təbii qaz çıxışları üzərində tikilərək, əbədi alovun möcüzəli görünüşünü təmin edərdi. Atəşpərəstlərin müqəddəs saydıqları bu yerlər, həm dini mərasimlər üçün, həm də ilahi qüvvələrə dua etmək üçün istifadə olunardı. Suraxanı Atəşgahı, bunun ən gözəl nümunələrindən biridir və bu gün də tarixi abidə kimi qalmaqdadır.
Lüğətlərdə "atəşgədə" ilə sinonim kimi göstərilsə də, "atəşgah" sözü daha çox məkanın özünü, konkret bir yerin adını bildirir. "Atəşgədə" isə daha ümumi bir məfhum olub, od məbədini və ya atəşə həsr olunmuş hər hansı bir yerini ifadə edə bilər. Yəni, "atəşgah" daha konkret, "atəşgədə" isə daha abstrakt bir termindir.
Ədəbiyyatda, məsələn, Cəlil Məmmədquluzadənin əsərlərində də olduğu kimi, "atəşgah" sözü həm konkret bir yer, həm də simvolik mənada – şiddətli, alovlu bir yer və ya hadisəni təsvir etmək üçün işlədilə bilər. Bu, sözün semantik potensialının genişliyini göstərir. Beləliklə, "atəşgah" sadəcə coğrafi bir ad deyil, həm də tarix, din və ədəbiyyatımızın ayrılmaz bir hissəsidir.
Qeyd etmək lazımdır ki, "atəşgah" termini ilə bağlı tədqiqatlar davam edir və bu qədim məbədlərin tarixi və dini əhəmiyyəti haqqında yeni məlumatlar kəşf olunmaqdadır. Bu da sözün mənasının daha dərin və dolğun şəkildə anlaşıla bilməsinə imkan verir.