Atəşgədə (fars. اتشکده - atəşkədə) qədim zərdüşti mədəniyyətinə aid müqəddəs ibadətgah, məbəd deməkdir. Fars dilindən mənşəli olan bu söz, "atəş" və "ev" və ya "yer" mənalarını verən köklərdən yaranmışdır. Beləliklə, "atəşgədə" sözü əslində "atəş evi" və ya "atəş yeri" kimi tərcümə oluna bilər. Bu, sözün özünün mənasında da əksini tapır - atəşə həsr olunmuş, onun qorunduğu və ibadət edildiyi bir yer.
Zərdüştiliyin əsas elementi olan müqəddəs atəş, atəşgədələrdə xüsusi qorunurdu və onun qarşısında müxtəlif dini ayinlər icra edilir, dualar oxunur, qurbanlar kəsilirdi. Atəşgədələr sadəcə ibadət yeri deyil, həm də dini təlimlərin öyrədildiyi, dini rəhbərlərin məskunlaşdığı və cəmiyyət həyatında mühüm rol oynayan mərkəzlər idi. Onların memarlığı və yerləşməsi də dini inancları əks etdirirdi.
Azərbaycanda, xüsusilə Suraxanı atəşgədəsi, bu qədim ibadətgahların ən məşhur nümunələrindən biridir. Tarix boyunca bu ərazidə təbii qaz çıxışlarının olması, yerli əhalinin atəşə həsr olunmuş məbədlər inşa etməsinə və bu ərazinin müqəddəs sayılmasına səbəb olmuşdur. Suraxanı atəşgədəsi, zərdüştilərin dini inanclarını və mədəniyyətini anlamaq üçün mühüm bir tarixi abidədir.
Atəşgədələrin tarixi və arxeoloji əhəmiyyəti onların yalnız dini mərasimlər üçün deyil, həm də ictimai həyatın, elmin və incəsənətin inkişafına töhfə verdiyini göstərir. Bu gün atəşgədələrin qalıqları qədim mədəniyyətlərin izlərini yaşatmaqla yanaşı, tarixin dərinliklərindən gələn dini və arxeoloji araşdırmalar üçün də qiymətli mənbələrdir.