izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Atom [yun. átomos – bölünməz] – Kimyəvi elementin ən kiçik, kimyəvi üsullarla daha sadə hissələrə bölünməyən struktur vahididir. Qədim yunan filosofları tərəfindən maddənin daha kiçik hissələrə bölünməyən ən kiçik vahidi olaraq təsəvvür edilmişdir. Lakin müasir elm atomu sadəcə bölünməz bir zərrəcik kimi deyil, daha mürəkkəb bir quruluşa malik olan bir sistem olaraq təsvir edir.

Atomun mərkəzində müsbət yüklü nüvə yerləşir. Nüvə öz növbəsində müsbət yüklü protonlar və elektrik yükü olmayan neytronlardan təşkil olunmuşdur. Nüvənin ətrafında isə mənfi yüklü elektronlar müəyyən orbitallarda hərəkət edirlər. Protonların sayı elementin atom nömrəsini, proton və neytronların ümumi sayı isə onun kütlə ədədini müəyyən edir.

Atomun ölçüləri çox kiçikdir. Nüvənin radiusu təxminən 10-15 metr, atom radiusu isə təxminən 10-10 metrdir. Bu, nüvənin atomda çox kiçik bir hissə tutması deməkdir – əgər atomu futbol meydançası qədər böyük təsəvvür etsək, nüvə sadəcə bir qarışqa kimi kiçik olar.

Atomların quruluşu və xassələri müxtəlif elmi sahələrdə, o cümlədən kimya, fizika və nüvə fizikasında geniş tədqiq olunur. Atom enerjisi, atom nüvəsinin parçalanması və ya birləşməsi nəticəsində yaranan enerjidir. Bu enerji həm sülh məqsədləri üçün (məsələn, elektrik enerjisi istehsalı), həm də hərbi məqsədlər üçün istifadə oluna bilər. Atom enerjisinin istifadəsi ilə bağlı etik və ekoloji problemlər də geniş müzakirə olunur.

Müasir fizikanın inkişafı ilə atom haqqında biliklərimiz də genişlənir. Subatomik zərrəciklərin kəşfi və kvant mexanikası atomun daha dərin və mürəkkəb təbiətini aydınlaşdırır. Atomların davranışı və qarşılıqlı təsiri maddənin bütün xassələrini müəyyən edir və kainatın əsasını təşkil edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz