Ayar sözü, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında müxtəlif mənalarda işlənən maraqlı bir termindir. Əsasən iki əsas mənası vardır.
Birincisi, xam maldan alınan təmiz məhsulun miqdarını ifadə edir. Məsələn, pambıqdan parça toxunduqda, pambığın tərkibindəki təmiz pambıq lifinin miqdarı ayarla ifadə olunur. Bu mənada ayar, xam malın keyfiyyətini və emal prosesinin effektivliyini göstərən mühüm bir göstəricidir. Yüksək ayar, yüksək keyfiyyətli və daha çox təmiz məhsulun əldə olunduğunu bildirir. Bu termin, toxuculuq sənayesində, metal emalında və digər istehsal sahələrində geniş istifadə olunur. Məsələn, qızılın ayarını göstərən karat sistemi, qızılın təmizliyini ölçən mühüm bir ayardır.
İkincisi isə, sözün "əyyar" ilə sinonim olaraq istifadəsi. Bu mənada ayar, fırıldaqçı, hiyləgər, dolandırıcı mənalarını daşıyır. Bu istifadə daha az yayılmışdır, lakin dilin zənginliyini göstərir. Əvvəlki mənadan fərqli olaraq, burada ayar, maddi bir ölçü deyil, insan xarakterini təsvir edən bir keyfiyyətdir.
Beləliklə, "ayar" sözünün iki əsas mənası, onun həm konkret, həm də məcazi mənada istifadə edilə biləcəyini göstərir. Bu iki mənanın bir-birindən fərqli olması, dilin ifadə imkanlarının genişliyini vurğulayır.