izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Azacıq sözü Azərbaycan dilində həm sifət, həm də zərf kimi işlənir və "çox az", "çox az miqdarda", "cüzi" mənalarını ifadə edir. Bu, kəmiyyətin dəqiq ölçülmədən, təxminən və subyektiv olaraq az olduğunu bildirir. "Az" sözündən törəmə olan "azacıq", "az"dan daha yumşaq və incə bir ifadədir; azlığın daha nəzərə çarpan və əhəmiyyətsiz olduğunu vurğulayır.

Sifət kimi işləndikdə, "azacıq" bir şeyin miqdarının çox az olduğunu göstərir: "Azacıq duz əlavə etdim." burada "azacıq duz" müəyyən bir miqdarı deyil, sadəcə çox az duzu ifadə edir. Əgər dəqiq miqdar bildirilməli olsa idi, məsələn, "bir çimdik duz" ifadəsi işlənərdi.

Zərf kimi işləndikdə isə "azacıq" hərəkətin və ya vəziyyətin çox az müddət davam etdiyini və ya çox az dərəcədə olduğunu bildirir: "Azacıq gözləyin", "Azacıq yorğunam". Bu hallarda vaxtın və ya yorğunluğun dəqiq ölçüsü verilməmişdir; sadəcə çox az olduğu nəzərdə tutulur.

"Azacıq" sözünün "bir qədər", "bir az" sözləri ilə sinonim kimi işlənməsi mümkündür, lakin bu sözlərin arasında incə bir fərq vardır. "Bir qədər" və "bir az" "azacıq"dan bir qədər daha müəyyən miqdarı ifadə edə bilir. "Azacıq" isə daha çox subyektiv və təxminidir. Məsələn, "bir az su" bir stəkan su ola bilər, amma "azacıq su" bir neçə damcı da ola bilər.

Dilçilik baxımından "azacıq" sözü "az" sözünün kiçildici şəkilçisi ilə əmələ gəlmişdir və bu, onun yumşaq və incə mənasını daha da vurğulayır. Gündəlik danışıq dilində tez-tez işlənən bu söz, Azərbaycan dilinin ifadəlilik və rəngarəngliyini nümayiş etdirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz