izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Azarlıxana sözü köhnəlmiş bir sözdür və müasir Azərbaycan dilində “xəstəxana” mənasında işlənir. Lüğətlərdə sadəcə "xəstəxana" kimi tərcümə olunsa da, onun arxasında daha zəngin bir məna və tarixi kontekst gizlənir.

"Azar" sözü özündə xəstəlik, bəlalar, əziyyət mənalarını daşıdığı üçün "azarlıxana" sözü sadəcə müalicə müəssisəsi kimi deyil, həm də xəstəlik və əzab-əziyyətlərin hökm sürdüyü bir yer kimi qavranılırdı. Bu, sözün əsasında olan emosional yüklə yanaşı, xəstəxanaların keçmişdəki şəraitini də əks etdirir. Köhnə xəstəxanaların təmizlik, tibbi avadanlıq və şərait baxımından müasir xəstəxanalardan çox fərqli olması "azarlıxana" sözünün dərin mənasını daha da aydınlaşdırır.

Misalda verilən "[Usta:] Məni götürüb apardılar azarlıxanaya. Bir-iki ay orada qaldım ki, yaxşı olum" cümləsində "azarlıxana" sözünün işlənməsi, ustanın xəstəxanaya düşməsinin səbəb olduğu narahatlığı və oradakı ağır şəraiti də fikirləşməyə vadar edir. Xəstəxanaya getmək məcburiyyəti bir az da "azar" mənasına uyğunlaşaraq təsvir olunur. Müasir dilə uyğun "xəstəxanaya" deyil də, "azarlıxanaya" ifadəsinin seçilməsi, həm də ədəbi əsərin tarixi kontekstini və dilinin zənginliyini vurğulayır.

Beləliklə, "azarlıxana" sözü sadəcə "xəstəxana"nın köhnəlmiş sinonimi deyil, keçmişin xəstəxanalarına, xəstəliyin əzablarına və müalicə müəssisələrinin o dövr üçün səciyyəvi olan şəraitinə işarə edən bir termindir. Onun istifadəsi əsərlərə daha dərin bir məna və rəng qatır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz