Azotlaşdırma, "azotlaşdırmaq" felindən törəmiş bir isimdir və əsasən torpaq elmində, kənd təsərrüfatında və kimyada istifadə olunur. Sadəcə "azot əlavə etmək" mənasından daha geniş bir anlayışı əhatə edir.
Azotlaşdırma, bitkilərin böyüməsi və inkişafı üçün vacib olan azotu, torpağa və ya bitkiyə müxtəlif üsullarla daxil etmə prosesini bildirir. Bu proses, bitkilərin sağlam böyüməsi və yüksək məhsuldarlıq əldə edilməsi üçün zəruridir. Çünki azot, bitkinin zülal, xlorofil və digər vacib birləşmələrinin əsas tərkib hissəsidir. Azot çatışmazlığı bitkilərin saralmasına, zəif böyüməsinə və məhsuldarlığın azalmasına səbəb olur.
Azotlaşdırmanın müxtəlif üsulları mövcuddur. Bunlardan ən çox yayılanları mineral gübrələrin (ammonyak sulfatı, karbamid, ammonium nitrat kimi) istifadəsi, üzvi gübrələrin (heyvan peyinləri, kompost kimi) tətbiqi və bioloji azot fiksasiyasıdır. Bioloji azot fiksasiyası, torpaqdakı bəzi bakteriyaların atmosfer azotunu bitkilərin qəbul edə biləcəyi formalara çevirməsi prosesidir. Bu proses, ətraf mühitə qarşı daha əlverişli və davamlı bir azotlaşdırma üsuludur.
Azotlaşdırmanın miqdarı və üsulu torpaq növü, bitki növü, iqlim şəraiti və digər amillərdən asılıdır. Həddindən artıq azotlaşdırma, ətraf mühitə mənfi təsirlər göstərə bilər, məsələn, suyun çirklənməsinə səbəb ola bilər. Ona görə də, azotlaşdırma prosesi balanslı və müvazinətli şəkildə aparılmalıdır.
Qısacası, azotlaşdırma, bitki qidalanmasının əsas elementlərindən biri olan azotu, müxtəlif üsullarla bitkilərə çatdırmaq prosesidir. Bu proses, kənd təsərrüfatının məhsuldarlığının artırılması üçün son dərəcə vacibdir, lakin eyni zamanda, ətraf mühitin qorunması da nəzərə alınmalıdır.