Azuqə (ərəb. əz-zuqə – qida, yemək) – həm insan, həm də heyvanlar üçün müəyyən müddətə saxlanılmış qida ehtiyatı, ərzaq ehtiyatı deməkdir. Sadəcə "qida" sözündən fərqli olaraq, azuqə daha çox gələcək üçün toplanmış, yığılmış qidanı, ehtiyata qoyulmuş yeməyi ifadə edir. Bu ehtiyat qış aylarında, aclıq dövründə və ya başqa çətinliklər zamanı yaşam təminatını qorumaq məqsədi daşıyır.
Azuqə termini təkcə miqdarı deyil, həm də qida məhsullarının müxtəlifliyini əhatə edir. Bu, taxıl ehtiyatları, quru meyvələr, konservlər, ət, süd məhsulları və digər uzun müddət saxlanıla bilən qida növlərini əhatə edə bilər. Tarixən azuqənin yığılması və saxlanması əhalinin rifahı və davamlılığı üçün olduqca mühüm rol oynayıb.
Misal olaraq verilən cümlədə ("Kəndlilər taxıllarını biçib döymüş, ev üçün azuqə saxlayıb, yerdə qalanını satıb nəqd pul qazanıblar.") kəndlilərin taxıl biçib döyməsi yalnız məhsul yığımından deyil, həm də qış üçün azuqə təmin etməkdən ibarətdir. Bu, qış aylarında aclıqdan qorunma strategiyasıdır. Yerdə qalan hissənin satılması isə artıq ehtiyata sahib olduqlarını və əlavə gəlir əldə etmə imkanlarını göstərir.
Beləliklə, azuqə termini sadəcə "qida" sözünün sinonimi deyil, daha geniş məna daşıyır və qida təhlükəsizliyi, iqtisadi durum və gələcək planlaması ilə bağlı mürəkkəb bir anlayışı əks etdirir. Bu, əsrlər boyu insanları aclıq və çətinliklərdən qoruyan strateji bir konsepsiyadır.