Baxıcılıq sözü Azərbaycan dilində çoxşaxəli bir mənaya malikdir və sadəcə “baxmaq işi” kimi tərif edilməsi onun zəngin imkanlarını tam əks etdirmir. Əslində, "baxıcılıq" termini fəaliyyətin məqsəd və nəticəsinə görə müxtəlif kontekstlərdə istifadə olunur.
Birinci mənası, sözün əsl mənasında, nəzarətçilik və gözətçilik kimi başa düşülə bilər. Bu, müəyyən bir obyekt, hadisə və ya şəxs üzərində diqqətli müşahidə aparmaq, onun vəziyyətini izləmək və lazım gəldikdə müdaxilə etmək deməkdir. Məsələn, uşaq baxıcılığı, xəstə baxıcılığı və ya mühafizə baxıcılığı bu kateqoriyaya aiddir. Bu mənada baxıcılıq, məsuliyyət və diqqət tələb edən bir fəaliyyətdir.
İkinci mənası isə daha mistik və inanclara əsaslanır: falçılıq, fala baxma. Bu mənada baxıcılıq, gələcəyi görmək, gizli məlumatları aşkar etmək və ya hadisələrin gedişatını proqnozlaşdırmaq üçün istifadə olunan mistik bacarıqlardır. Bu, əsrlərdir mövcud olan bir inanc sistemi olub, müxtəlif mədəniyyətlərdə fərqli formalarda özünü göstərir. Burada baxıcılıq, fala baxmaq, əl xətlərini oxumaq, kartlardan istifadə etmək və ya digər mistik üsullardan istifadə etməklə gələcəyi "görməyə" cəhd etmək deməkdir. Bu mənanın elmi əsası yoxdur və daha çox inanclara əsaslanır.
Beləliklə, "baxıcılıq" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir və sadəcə "baxmaq işi" ifadəsi ilə kifayətlənmək qeyri-dəqiq olar. Həm obyektiv, həm də subyektiv, həm rasional, həm də irrasional mənaları ehtiva edən bu söz, dilin zənginliyini və çoxmənalılığını nümayiş etdirir.