Nəzarətçilik (is.): Nəzarət etmə fəaliyyəti, nəzarət funksiyasının yerinə yetirilməsi prosesi. Bu, müəyyən bir obyekt, proses, şəxs və ya qrup üzərində nəzarətin həyata keçirilməsini, onların fəaliyyətinin tənzimlənməsini, uyğunluğun təmin edilməsini və qaydaların pozulmasının qarşısının alınmasını əhatə edir. Nəzarətçiliyin mahiyyəti müşahidə, qiymətləndirmə, təhlil və düzəlişlərin tətbiqindən ibarətdir.
Nəzarətçilik fərqli sahələrdə müxtəlif formalarda özünü göstərir. Məsələn, istehsal sahəsində nəzarətçilik keyfiyyətə nəzarət, texnoloji prosesə nəzarət, əməyin təşkili və s. kimi aspektləri əhatə edir. İdarəetmə sistemlərində nəzarətçilik, maliyyə, insan resursları, risklərin idarə olunması və s. kimi sahələri əhatə edərək, təşkilatın effektiv və səmərəli işləməsini təmin edir. Həmçinin, nəzarətçilik hüquq-mühafizə orqanlarında cinayətkarlığın qarşısının alınması, ictimai asayişin təmin olunması kimi mühüm funksiyaları da yerinə yetirir.
Nəzarətçilik termini, "baxıcılıq", "gözətçilik", "keşikçilik" kimi sinonim sözlərlə birlikdə işlənə bilsə də, onlardan mənalı fərqlərə malikdir. Baxıcılıq daha çox qayğı və himayəni, gözətçilik isə əsasən təhlükəsizlik və mühafizəni, keşikçilik isə növbəli və müəyyən bir məkanda nəzarəti ifadə edir. Nəzarətçilik isə daha geniş mənada, sistemli və məqsədyönlü bir fəaliyyət olaraq, planlaşdırma, monitorinq və qiymətləndirmə mərhələlərini ehtiva edən bir prosesdir.
Cümlə nümunələri:
- Fabrikin səmərəli işləməsi üçün ciddi nəzarətçilik tələb olunur.
- Layihənin uğurlu icrası üçün nəzarətçilik sisteminin mükəmməl qurulması zəruridir.
- Sərhəd bölgələrində güclü nəzarətçilik tədbirləri görülür.
- Onun vəzifəsi şirkətin maliyyə fəaliyyətinə nəzarətçilik etmək idi.