Baiskarlıq (is. Bais olma, səbəb olma, səbəbkarlıq): Bir hadisənin, vəziyyətin və ya nəticənin baş verməsinə səbəb olan, onu törədən amil və ya şəxsin fəaliyyəti, təsiri, rolu. Baiskarlıq sadəcə bir hadisənin baş verməsinə gətirib çıxaran səbəbi deyil, həm də bu səbəbin fəal, bəzən də qəsdli, təsirini əhatə edir. Belə ki, bir hadisənin baş verməsində bir çox amillər rol oynaya bilər, lakin baiskarlıq bu amillər içərisində ən birbaşa və əhəmiyyətli təsirə malik olanı vurğulayır.
Məsələn, bir yanğının baş verməsinə elektrik qısaqalması bais ola bilər. Lakin elektrik qısaqalmasının özü də müxtəlif amillərin nəticəsi ola bilər: köhnəlmiş naqillər, səhlənkarlıq, texniki baxımın olmaması və s. Yanğının baş verməsində bütün bu amillər müəyyən dərəcədə rol oynasa da, elektrik qısaqalması bu prosesin əsas baisi sayılır, çünki birbaşa yanğının baş verməsinə səbəb olmuşdur. Bu baxımdan baiskarlıq, səbəbiyyət münasibətləri içərisində daha fəal və əhəmiyyətli bir rol oynayan əsas səbəbi müəyyən edir.
Hüquqi kontekstdə baiskarlıq, bir cinayətin və ya hüquq pozuntusunun baş verməsində müəyyən şəxsin və ya qüvvənin rolu və məsuliyyətinin müəyyənləşdirilməsi baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Mənfi nəticələrə səbəb olan hərəkətin qəsdən və ya qəsdsiz olmasına baxmayaraq, baiskarlıq həmin hərəkətin nəticələrindəki rolunu müəyyənləşdirir. Bəzən hadisələrə birbaşa təsir göstərməsə də, dolayısı ilə baiskarlıq rolunu oynayan amillər də mövcuddur. Məsələn, bir şirkətin təhlükəsizlik tədbirlərinin olmaması bir hadisəyə dolayısı ilə bais ola bilər.
Baiskarlığın müəyyən edilməsi çox vaxt mürəkkəb və çoxsaylı amillərin təhlilini tələb edir. Hadisələrin səbəb-nəticə əlaqələrinin dəqiq müəyyənləşdirilməsi baiskarlığı anlamaq və məsuliyyəti düzgün müəyyən etmək üçün zəruridir.