Basmaxana sözü, köhnə Azərbaycan dilində çapxana və ya mətbəə mənasında işlənmiş bir termindir. Etimoloji olaraq "basma" və Farsca "xanə" (ev, yer) sözlərindən əmələ gəlmişdir. Beləliklə, "basmaxana" sözün hərfli mənası "basma evi" və ya "basma yeri" kimi tərcümə oluna bilər. Bu, həmin dövrdə kitabların və digər materialların çap olunduğu yeri qəşəng ifadə edir.
Tarixi kontekstdə, "basmaxana" termini, əsasən, çap texnologiyalarının inkişafının ilkin mərhələlərində, həm də xüsusilə mətbuatın inkişafı ilə əlaqədar istifadə olunurdu. M.F. Axundzadənin sitat gətirdiyiniz nümunəsində olduğu kimi, bu söz, o dövrün çap mərkəzlərinə istinad etmək üçün istifadə edilmişdir. Bu, sözün yalnız bir çap məkanı deyil, həm də intellektual hərəkatın, yeniliklərin və biliyin yayılmasının mərkəzi kimi önəmini vurğulayır.
Maraqlı bir məqam da odur ki, "basmaxana" sözünün istifadəsi, Azərbaycan dilindəki terminoloji zənginliyini və dilin öz tarixi inkişafını əks etdirir. "Çapxana" və "mətbəə" kimi müasir terminlərlə yanaşı, "basmaxana" termini, o dövrün leksik xüsusiyyətlərini və dilin canlılığını göstərir. Bu söz, yalnız bir tarixi termin olmaqdan kənara çıxaraq, Azərbaycan dilinin zəngin tarixi ilə bağlı bir mədəniyyət mirası kimi də qəbul edilə bilər.
Qısacası, "basmaxana" sözü sadəcə bir çapxana demək deyil; o, keçmişin səsini, çapın əhəmiyyətini və biliyin yayılmasının tarixini əks etdirən, zəngin mədəni və tarixi konteksə malik bir termindir.