izahlı lüğət 2 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Beşbetər sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir sifət olub, "daha pis", "ən pis", "çox pis" mənalarını ifadə edir. Etimalogiyasına nəzər salsaq, sözün "beş" və Farsca mənşəli "bədtər" sözlərindən təşkil olunduğunu görürük. "Beş" ədədi burada sadəcə miqdarı bildirmir, "çox" mənasında işlənir və "bədtər" isə "pis" mənasını daşıyır. Beləliklə, "beşbetər" sözü, "çox pis" mənasından daha da irəli gedərək, "bir neçə pillə daha pis", "dözülməz dərəcədə pis" kimi daha güclü və təsirli bir ifadəni əks etdirir.

Sözün əsas xüsusiyyəti onun ifadə etdiyi yüksək dərəcəli pisliyi vurğulamasıdır. Sadəcə "pis" sözündən fərqli olaraq, "beşbetər" həm miqdarca, həm də keyfiyyətcə daha dərin bir pisliyi, daha ağır bir vəziyyəti ifadə edir. Bu baxımdan, sözün ədəbi dilə və gündəlik danışıq dilinə sərbəst daxil olması onun təsirliliyinə dəlalət edir.

Misal olaraq verilən cümlədəki ("Eh, ay əmioğlu, sən də məndən beşbetər ağıldan kasıbsan ha!") istifadə, sözün ağıl çatışmazlığını ifadə etmək üçün nə qədər güclü və təsirli olduğunu göstərir. Söz tamamilə məcazlı mənada işlənsə də, dinləyicidə öz təsirini tam şəkildə buraxır.

Ümumiyyətlə, "beşbetər" sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasının parlaq nümunələrindən biridir. Sözün ədəbi dilə və gündəlik söhbətə inteqrasiyası onun ifadə qüvvəsini və mədəni əhəmiyyətini də göstərir. Bu sözün müasir dil mədəniyyətimizdəki mövqeyi dəyərlidir və onu daha da araşdırmaq maraqlı ola bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz