izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Bəddua (fars. bəd + ər. dua) – Din terminologiyasında pis istəmək, lənət oxumaq, nifrət dolu arzu ifadə etmək mənasını verən söz. Bədduanın kökündə qəzəb, kin, intiqam hissləri dayanır və insanın başqasına yönəltdiyi mənfi enerjini, pislik arzusunu ifadə edir. Sadəcə dil vasitəsilə söylənən sözlərdən ibarət olmayıb, bəzən hərəkətlər, əməllər də bədduanın tərkib hissəsi ola bilər. Məsələn, kiminsə əşyalarını qəsdən qırmaq, əkinlərini məhv etmək də bədduanın bir növü kimi qəbul edilə bilər.

Bəddua, qarğış, lənət, nifrət kimi sözlərlə sinonim olsa da, onlardan fərqli olaraq daha geniş bir məna daşıyır. Qarğış daha çox ilahi qəzəb və cəza istəməyi, lənət isə Allah tərəfindən edilən lənəti ifadə edir. Nifrət isə daha çox içdən gələn, konkret bir hərəkətlə müşayiət olunmayan mənfi duyğunu əks etdirir. Bəddua isə bu hisslərin hamısını özündə cəmləşdirərək, həm dil vasitəsilə ifadə edilən mənfi istəyi, həm də əməllərlə müşayiət oluna bilən pis arzunu əhatə edir.

Misal olaraq verilən sitatda ("Cəhənnəm ol! Vallahi, elə bəddua elərəm ki, yer ilə yeksan olarsan!") bədduanın qəzəbli və intensiv tərzdə ifadə olunduğunu görürük. Bu ifadə həm lənət, həm də qarğışı özündə əks etdirir və hədəfə yönəldilən çox ciddi, hətta məhvkar bir istəyi təsvir edir. Belə bəddualarda güclü emosional yük və konkret bir cəza istəyi açıq-aşkar görünür.

Ədəbiyyatda və xalq yaradıcılığında bəddua geniş yer tutub, müxtəlif hadisə və şəxsiyyətlərin təsvirində, dramatik effekt yaratmaqda istifadə olunur. Bəzən bədduanın qorxu doğuran, dəhşətli təsiri, bəzən isə peyğəmbərlik xüsusiyyəti olduğu düşünülür. Bu baxımdan bəddua yalnız bir dil ifadəsi deyil, həm də sosial, psixoloji və hətta ədəbi əhəmiyyət kəsb edən bir anlayışdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz