izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Bəxil (ər.) - Paxıl, xəsis, pulu, malı, əşyası ilə çox qənaətcil, hətta xəsislik dərəcəsində olan, ehtiyacı olub-olmamasından asılı olmayaraq hər şeyə qənaət edən, verməyə, paylamağa, xərcləməyə meyilli olmayan insan. Bəxillik sadəcə maddi şeylərə deyil, həm də vaxt, duyğu və hətta məlumat kimi qeyri-maddi şeylərə də aid edilə bilər. Bəziləri bəxilliyi qənaətlə qarışdırsa da, bu iki anlayış arasında əsaslı fərq vardır. Qənaətlilik ehtiyatlılıq, planlılıq və gələcəyə hazırlıq məqsədi daşıyır, bəxillik isə həddindən artıq qənaətdən doğan, hətta özünə və yaxınlarına zərər verən bir xüsusiyyətdir.

Bəxillik bir çox cəmiyyətdə mənfi bir xüsusiyyət kimi qəbul edilir və əxlaqi baxımdan tənqid olunur. Ancaq tarix boyu müxtəlif mədəniyyətlərdə bəxilliyin müxtəlif şəkildə qəbul olunduğunu da görmək mümkündür. Məsələn, bəzi mədəniyyətlərdə qənaətlilik və bəxillik bir-birinə yaxın anlayışlar kimi qəbul edilə bilər. Bəxilliyin səbəbləri psixoloji, sosial və iqtisadi amillərlə bağlı ola bilər: uşaqlıq təcrübələri, maddi çətinliklər, güvənsizlik hissləri, yüksək səviyyədə rəqabət və s. Bəxillik şəxsi münasibətlərə, sosial həyata və ümumiyyətlə, insanın həyat keyfiyyətinə mənfi təsir göstərə bilər.

Ədəbiyyatda bəxil obrazlar tez-tez satirik və ya komediya elementləri ilə təsvir edilir, onların bəxilliyinin nəticələri və komik vəziyyətlər əsərin əsas mövzusunu təşkil edir. Bəxilliyin müxtəlif dərəcələri mövcuddur – bir az qənaətcil olmaqdan tutmuş aşırı dərəcədə xəsisliyə qədər. Bəxilliyin müalicəsi psixoloji yardımla, davranış terapiyası ilə və ya öz üzərində işləməklə mümkün ola bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz