Bən sözü Azərbaycan dilində özünə aidlik bildirən birinci şəxs əvəzliyi olaraq işlənir. Sadəcə "mən" demək deyil, söhbətin mərkəzində özünü qoyan, hərəkətin, fikrin, duyğunun mənbəyini göstərən bir söz əvəzliyidir. "Mən" sözü daha neytraldır, "bən" isə daha emosional və vurğulu bir tona malikdir. Söhbət əsnasında, xüsusilə də şifahi nitqdə "mən" əvəzinə "bən" işlətmək nitqin daha canlı və ifadəli olmasına səbəb olur.
Dialekt xüsusiyyətləri daşıyan "bən" sözü, klassik ədəbiyyatımızda daha çox rast gəlinməsə də, xalq yaradıcılığında, danışıq dilində geniş istifadə olunur. Bu, sözün canlılığını və dilin dinamikasını göstərir. "Bən" sözü həm də danışanın özünə olan inamı, əminliyini, bəzən isə bir qədər də özünəinamlılığını ifadə edə bilər.
"Mən getdim" və "Bən getdim" cümlələrini müqayisə etsək, ikinci cümlənin daha qətiyyətli, daha fəal bir tona malik olduğunu görərik. Bu fərq incə olsa da, nitqin ümumi ifadə vasitələrini zənginləşdirir və mənaların daha dəqiq çatdırılmasına kömək edir. "Bən" sözü dilin koloritini, xüsusiyyətini əks etdirən, mənaların daha ifadəli şəkildə verilməsinə imkan yaradan maraqlı bir leksik vahiddir.
Qısaca, "bən" sadəcə "mən"in sinonimi deyil, daha çox özünəməxsus bir rəng, bir ifadə qatır. Bu sözün istifadəsi, nitqin kontekstindən, danışanın əhval-ruhiyyəsindən və məqsədindən asılı olaraq dəyişə bilər. Ona görə də, "bən" sözünün mənasını tam anlamaq üçün, onun istifadə olunduğu kontekstin nəzərə alınması vacibdir.