izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Bişüur (fars. bi… və ər. şüur) sözü, əslində iki hissədən ibarətdir: "bi" (farsca mənfi əlavə) və "şüur" (ərəbcə şüur, ayıq olmaq, başa düşmək mənasında). Beləliklə, bişüur "şüursuz", "ağılsız", "anlamsız" mənasını verir. Bu, sadəcə olaraq, şüurun olmaması deyil, həmçinin düşüncənin olmaması, hər hansı bir hadisəni dərk etmək və ya qavramaq qabiliyyətinin çatışmazlığı deməkdir. Bişüur bir insan üçün, istər davranışlarında, istərsə də düşüncələrində, ağıl və düşüncənin tamamilə yoxluğunu və ya çox zəif olmasını ifadə edir.

Bişüurluq, sadəcə "cahil olmaqdan" fərqli bir anlayışdır. Cahillik, biliyin olmaması ilə əlaqədardırsa, bişüurluq daha çox daxili bir haldır. Bişüur insan ətrafdakıları, ətraf mühitin hadisələrini, hətta öz əməllərinin nəticələrini dərk etmir, qavramır və ya başa düşməyə çalışmır. Bu, müəyyən bir zehni geriliklə də əlaqəli ola bilər, ancaq həmişə belə deyil. Məsələn, qəfil baş verən bir şok və ya travma insanı müvəqqəti olaraq bişüur vəziyyətinə sala bilər.

Lüğətlərdə bişüur üçün sinonim kimi "şüursuz", "anlaqsız", "qanacaqsız", "düşüncəsiz" sözləri göstərilir. Ancaq bu sözlər bişüurun bütün çalarlarını tam əks etdirmir. "Qanacaqsız" sözü daha çox qəsd və ya məqsəd olmamasını ifadə edərkən, bişüur daha geniş bir məna daşıyır. Bişüur olan şəxs, sadəcə, əməlinin nəticələrini düşünmür, həm də hadilərin əhəmiyyətini dərk etmir.

Ədəbiyyatda bişüur obrazları, adətən, müəyyən bir əsərin əsas ideyasını və ya mövzusunu vurğulamaq üçün istifadə olunur. Onlar, hər hansı bir hadisəyə qarşı reaksiyasızlıq, həyati dəyərlərin olmaması və ya sosial normalara əməl etməməsi kimi əlamətləri təcəssüm etdirir. Nümunə olaraq, verilən mətn parçasında Süleyman bəyin və yoldaşlarının güdaza getməsi (güdaz, hər hansı bir təhlükəli və ya ağılsız hərəkət deməkdir) onların bişüurluğunu göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz