Boyunduruq sözü, əsasən heyvanların nəqliyyat vasitələrinə qoşulması üçün istifadə olunan bir əşyanı ifadə edir. Lüğətlərdəki qısa təriflərin xaricində, boyunduruq sadəcə bir "ağac çərçivə" deyil, həm də əsrlər boyu davam edən bir texnologiya və mədəniyyət tarixinin simvoludur.
İnsanlıq tarixinin ən erkən dövrlərindən bəri, kənd təsərrüfatı və yük daşımasında heyvanlardan istifadə edilmişdir. Boyunduruq, bu istifadənin təməl elementi olaraq, heyvanların gücünü effektiv şəkildə nəqliyyat vasitələrinə ötürməyə imkan verirdi. Sadə görünüşünə baxmayaraq, boyunduruq müxtəlif materiallardan (ağac, dəri, metal) hazırlana bilirdi və dizaynı heyvanın növü, yükün çəkisi və istifadə olunan nəqliyyat vasitəsinə görə dəyişirdi.
Boyunduruq yalnız bir texnoloji vasitə deyil, həm də sosial və iqtisadi münasibətləri əks etdirən bir simvoldur. Tarixi mənbələr və arxeoloji qazıntılar boyunduruqların fərqli mədəniyyətlərdəki dizayn və istifadəsinin müxtəlifliyini göstərir. Boyunduruqların bəzən zəngin bəzəklərlə bəzədilməsi, onların yalnız praktik əhəmiyyətinin deyil, həm də mədəni və sosial statusun simvolu olduğunu göstərir.
Müasir dünyada, mexanikləşmənin geniş yayılması ilə, heyvanlarla çəkilən nəqliyyat vasitələri azalmışdır. Lakin boyunduruq, tarixi əhəmiyyəti və texnoloji inkişafda oynadığı rolu ilə hələ də diqqəti cəlb edir. Bu sadə cihaz, insan-təbiət əlaqəsinin, texnoloji inkişafın və sosial-iqtisadi münasibətlərin maraqlı bir şahididir.