Candərdi sözü Azərbaycan dilində zərf kimi işlənir və əsasən könülsüzlük, istəksizlik, məcburiyyət vəziyyətini ifadə edir. Sadəcə "könülsüz" deməkdən daha çox, içdən gəlməyən, mecbur qalıb edilən hərəkətləri vurğulayır. Bu söz, hərəkətin arxasındakı istəksizliyi və əslində insanın özünün istəmədiyini daha güclü bir şəkildə ifadə etməyə imkan verir.
Misal olaraq, "Candərdi getməli oldu" cümləsindəki "candərdi" sözü, şəxsin getmək istəmədiyini, ancaq məcbur qaldığını göstərir. Bu, sadəcə "könülsüz getməli oldu" deməkdən daha güclü bir ifadədir, çünki daha çox daxili müqaviməti, əsəbiyyəti və ya isteksizliyin səbəb olduğu narahatlığı əks etdirir.
"Bir şeyi candərdi eləmək" ifadəsi isə, həmin işi etməyin insan üçün nə qədər xoşagəlməz olduğunu vurğulayır. Bu, sadəcə "məcburiyyətən etmək" ifadəsindən daha çox əlavə bir məna çalarları daşıyır: bezginlik, əsəb, narahatlıq və ya əziyyət hissini də ifadə edə bilir.
Şamxalbəyin nümunəsi bu mənanı daha da aydınlaşdırır: "Şamxalbəy candərdi də olsa, Şahbəyin cavabını verdi". Bu cümlə, Şamxalbəyin Şahbəyin cavabını verməkdən xoşlanmadığını, ancaq məcburiyyət qarşısında bunu etdiyini göstərir. "Candərdi də olsa" hissəsi, hərəkətin arxasındakı istəksizliyi və daxili müqaviməti daha aydın şəkildə ortaya qoyur.
Beləliklə, "candərdi" sözü sadəcə "könülsüz" mənasından daha geniş bir məna spektrini əhatə edir və hərəkətin arxasındakı emosional vəziyyəti daha dəqiq şəkildə ifadə edir. Bu, Azərbaycan dilinin ifadə imkanlarını zənginləşdirən və daha incə mənaları ifadə etməyə imkan verən bir sözdür.