Könülsüz sifət və zərf kimi işlənən bir sözdür. Əsas mənası istəksizlik, arzu və həvəsin olmamasıdır. Bir işə, vəziyyətə və ya hadisəyə qarşı içdən gələn bir razılığın, istəyin olmaması deməkdir. Könülsüzlük, sadəcə olaraq passiv bir rəftar deyil, əksinə, daxili bir müqavimət, bir qarşı durma hissidir. Bu hissiyyat, xarici təzyiq altında və ya məcburiyyətdən edilən hərəkətlərdə özünü daha aydın göstərir.
Daha geniş mənada, könülsüzlük fərqli dərəcələrdə təzahür edə bilər. Bəzən incə bir tərəddüd, bəzən də açıq bir etiraz və ya müqavimət şəklində ortaya çıxır. Mütləq bir etiraz olmasa belə, könülsüzlük hərəkətlərdə, davranışlarda və ifadələrdə özünü göstərə bilər; məsələn, könülsüz bir təbəssüm, könülsüz bir razılıq və ya könülsüz bir kömək. Bu, sözün "istəmədən", "istəməyərək", "arzusuz", "həvəssiz", "ürəksiz", "razılığı olmadan", "istər-istəməz" kimi sinonimləri ilə də əlaqədardır, amma bu sinonimlər könülsüzlüyün tam dərinliyini və çalarlarını həmişə tam əks etdirmir.
Maraqlı bir məqam odur ki, könülsüzlük həm öz istəklərinə qarşı gələn bir məcburiyyət altında, həm də başqalarının arzularına tabe olmaqdan doğan bir məcburiyyət altında yaşana bilər. Bu səbəbdən, könülsüzlük sadəcə bir duyğu deyil, həm də ictimai və şəxsi münasibətlərdə mühüm bir rol oynayan mürəkkəb bir psixoloji vəziyyətdir. Məsələn, "Könülsüz getmək" ifadəsi yalnız fiziki bir hərəkəti deyil, həm də daxili müqaviməti, getmək istəməməyi əks etdirir.