Cansızlaşma, "cansızlaşmaq" felindən törəmiş bir isimdir. Sadəcə olaraq "cansız hala gəlmə" mənasını verməklə yanaşı, daha geniş və dərin bir mənaya malikdir. Bu məna kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilsə də, əsasən bir varlığın canlılıq əlamətlərini itirməsi, həyat qüvvəsinin zəifləməsi və ya tamamilə tükənməsi prosesini ifadə edir.
Cansızlaşma, yalnız fiziki ölümə aid deyil. Mənəvi cansızlaşma, sosial cansızlaşma, mədəni cansızlaşma kimi ifadələr də mövcuddur və bu hallar bir qrupun, bir cəmiyyətin və ya bir mədəniyyətin həyat enerjisinin, yaradıcılığının, dinamizminin azalmasını, rutinə qərq olmasını və inkişafdan durmasını ifadə edir. Bir şəhərin tarixi binalarının yıxılması, əvəzinə beton binaların tikilməsi sosial cansızlaşmanın bir nümunəsi ola bilər.
Bədii ədəbiyyatda cansızlaşma, bir qəhrəmanın ruhi tənəzzülünü, ümidsizliyini və ya bir hadisənin gətirdiyi fəlakəti ifadə etmək üçün istifadə oluna bilər. Məsələn, uzun müddət sürən müharibədən sonra bir ölkənin cansızlaşması, insanlarının ümidsizliyə qərq olması və həyat enerjilerinin tükənməsi olaraq təsvir edilə bilər.
Beləliklə, cansızlaşma anlayışı, yalnız bioloji ölüm mənası ilə məhdudlaşmayan, daha çox metaforik və geniş bir mənaya malik olan bir termindir. O, həm fiziki, həm də mənəvi, həm fərdi, həm də kollektiv səviyyələrdə baş verə bilən bir prosesi ifadə edir və kontekstdən asılı olaraq müxtəlif mənalar kəsb edə bilər.