izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Carçı sözü, köhnə Azərbaycan dilində, xüsusilə də orta əsrlər dövrünün ədəbiyyatında və məişətində mühüm yer tutan bir peşəni ifadə edir. Müasir dilin daha geniş kontekstində "carçı"nın mənası sadəcə "elan edən" kimi təsəvvür edilə bilər, amma bu, sözün zəngin məzmununu tam əhatə etmir.

Əslində, carçı sadəcə bir xəbəri ucadan oxuyan şəxs deyildi. O, həm də bir növ ictimai rəsmiyyətin, ictimai həyatın ayrılmaz tərkib hissəsi idi. Carçılar, şəhər meydanlarında, bazarlarda və ya digər ictimai yerlərdə xüsusi "car" adlanan alətlərlə (bəzən bu, böyük bir zəng və ya səs çıxaran başqa bir vasitə ola bilərdi) elanlar edər, hökumət fərmanlarını, vacib xəbərləri, eləcə də müxtəlif ticarət elanlarını camaata çatdırardılar. Onların səsi, həm dövlətin gücünü, həm də iştirakçılıq əhəmiyyətini göstərən bir vasitə idi.

Carçıların fəaliyyəti yalnız xəbər yaymaqla məhdudlaşmırdı. Onlar, eyni zamanda, şəhərin "səsi" kimi fəaliyyət göstərərək, şəhər həyatında böyük rol oynayırdılar. Xəbərlərin tez və effektiv şəkildə yayılmasında onların əhəmiyyəti danılmaz idi. Bu baxımdan, carçıları o dövrün ilk informasiya dağıtıcıları kimi də qəbul etmək olar.

Misal olaraq, verilən sitatda "Koroğlu" əsərindəki carçıların təsviri, onların o dövr həyatında tutduğu yeri aydın şəkildə göstərir. Bazarda car çəkmələri sadəcə bir xəbərin yayılması deyil, həm də bir hadisə, bir mənzərə idi.

Beləliklə, "carçı" sözü sadə bir peşə adı olaraq deyil, o dövrün sosial, siyasi və mədəni həyatının mühüm bir tərkib hissəsi kimi dərk edilməlidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz