izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Cazibə (ərəbcədən) - fizikanın fundamental qüvvələrindən biri olub, kütləyə malik olan bütün cisimlərin bir-birini cəzb etməsi hadisəsini ifadə edir. Bu, Yerdəki həyatımızın əsasını təşkil edən və günəş sistemimizin sabitliyini təmin edən gücdür. Sadəcə olaraq, hər hansı bir cismin kütləsi nə qədər çox olarsa, digər cisimlərə o qədər güclü cazibə qüvvəsi tətbiq edir. Bu qüvvənin təsiri aralarındakı məsafənin kvadratı ilə tərs mütənasibdir: cisimlər bir-birinə nə qədər yaxın olarsa, cazibə qüvvəsi bir o qədər güclü olur.

İzahı əsasən Nyutonun ümumi cazibə qanunu ilə verilir. Bu qanun kütləyə malik olan iki cisim arasındakı cazibə qüvvəsinin hər iki cismin kütlələrinin hasilinə düz, aralarındakı məsafənin kvadratına isə tərs mütənasib olduğunu bildirir. Lakin Nyutonun nəzəriyyəsi bəzi hallarda, xüsusilə də çox güclü cazibə sahələri və yüksək sürətlər zamanı, qeyri-dəqiq nəticələr verir.

Einstein'ın ümumi nisbilik nəzəriyyəsi cazibənin daha dərin və dolğun izahını təqdim edir. Bu nəzəriyyəyə görə, cazibə, fəza-zamanın kütlə və enerji tərəfindən əyilməsi nəticəsində yaranır. Yəni kütləyə malik olan bir cisim fəza-zamanı əyir və bu əyilmə digər cisimlərin hərəkətinə təsir göstərir. Bu, cisimlərin bir-birini "cəzb etməsi" kimi görünən bir hadisəyə səbəb olur, halbuki əslində onlar əyilmiş fəza-zamanda ən qısa yolla hərəkət edirlər. Bu, klassik fizikanın "qüvvə" anlayışından fərqli olaraq, cazibəni fəza-zamanın bir xassəsi kimi təqdim edir.

Cazibənin tədqiqi astronomiyada, kosmonavtikada və fizikanın digər sahələrində böyük əhəmiyyətə malikdir. Günəş sisteminin, qalaktikaların və kainatın strukturunun anlaşılması üçün cazibə qüvvəsinin rolu əvəzsizdir. Müasir fizikanın ən böyük problemlərindən biri də cazibəni kvant mexanikası ilə birləşdirməkdir – bu, cazibənin kvant nəzəriyyəsinin yaradılması məsələsidir və hələ də həll olunmamış bir problem olaraq qalır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz