Cəngi (fars. جنگى) sözü Azərbaycan dilində əsasən musiqi kontekstində işlənir və qəhrəmanlıq, cəngavərlik, igidlik, şücaət və döyüş ruhu ilə bağlı duyğuları, əhval-ruhiyyəni ifadə edir. Bu, sadəcə "döyüş" mənasını verməkdən xeyli çoxdur; o, döyüşün atmosferini, ruhunu, qəhrəmanlıq ab-havasını əks etdirir. Həm də bu atmosferi musiqinin özündə, melodiyada, ritmdə, tempdə və ümumi ifadə tərzinə təsir edən bir xüsusiyyət kimi təsvir edir.
Musiqidə "cəngi" ifadəsi əsərin üslubuna, tərzə və əhval-ruhiyyəyə ciddi təsir göstərir. Dinləyicidə qəhrəmanlıq hissləri oyadır, qətiyyət, şücaət, mübarizə ruhu aşılayır. Sözün kökündəki "cəng" (döyüş) sözünün güclü emosional yükü bu təsiri artırır. Cəngi musiqisi adətən sürətli tempi, güclü ritmi, cəsarətli melodiyaları və dramatik ifadə vasitələrini özündə əks etdirir.
Eldarın misalında göstərildiyi kimi ("Zalıma gözdağı, bizə şan qılınc; Azadlıq uğrunda vuruşan qılınc"), "cəngi" ifadəsi, yalnız musiqiyə aid deyil, daha geniş mənada da, azadlıq uğrunda mübarizəni, ədalət naminə mübarizəni, qəhrəmanlıq hərəkətlərini ifadə edə bilər. Bu, sözün emosional gücünü və mənalarının çoxşaxəliliyinə işarədir. Beləliklə, "cəngi" sadəcə bir söz deyil, bir duyğu, bir əhval-ruhiyyə, bir ruh halını təcəssüm etdirir.
Qısacası, "cəngi" sözü fars dilindən gələrək Azərbaycan dilinə zəngin bir məna gətirir. Bu söz, musiqi kontekstində, döyüş ruhunun və qəhrəmanlığın ifadə vasitəsi olmaqla yanaşı, daha geniş mənada da azadlıq və mübarizə konsepsiyasını özündə cəmləşdirir.