izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Cüt sözü Azərbaycan dilində əsasən iki əsas mənada işlənir: Birincisi, iki ədəd heyvanın birlikdə, bir yerdə işləməsi mənasında. Bu mənada cüt, əkinçilikdə, əsasən öküz, qoç, ya da digər heyvanların bir cüt olaraq birlikdə şumlama, yük daşıma və ya digər kənd təsərrüfatı işlərində istifadə edilməsini bildirir. Misal olaraq, "Cüt öküzlər tarlanı sürərək düzəldərdi" ifadəsini göstərə bilərik. Bu mənada "cüt" sözü daha çox tarixi kontekstdə, ənənəvi kənd təsərrüfatı üsullarının təsvirində rast gəlinir və bu da onu daha da mənalı edir.

İkinci mənası isə daha genişdir və iki eyni və ya oxşar şeyin bir yerdə, birlikdə olmasını ifadə edir. Bu mənada "cüt" sözü bir çox kontekstdə işlədilə bilər: "cüt qardaş", "cüt qız", "cüt ayaqqabı", "cüt qulaqcıq" və s. Bu, sadəcə iki eyni və ya oxşar şeyin bir arada olmasını bildirir və müəyyən bir işin icrası ilə əlaqədar deyil. Beləliklə, "cüt" sözü həm konkret həm də məcazi mənalarda işlənə bilir.

Cüt sözünün leksik mənası ilə yanaşı, onun tarixi və mədəni əhəmiyyəti də vardır. Kənd təsərrüfatında cütün rolu əkinçiliyin inkişafında və iqtisadiyyatın formalaşmasında böyük əhəmiyyət kəsb edib. Cüt sözü, həmçinin əməkdaşlıq, birlik və həmrəyliyin simvolu kimi də qəbul edilə bilər, çünki iki heyvanın birlikdə işləməsi qarşılıqlı yardım və əməkdaşlığı tələb edir.

Ümumiləşdirərək demək olar ki, "cüt" sözü sadə bir söz olmasına baxmayaraq, həm konkret, həm də məcazi, həm də tarixi mənalarını özündə birləşdirir və Azərbaycan dilinin zəngin leksik ehtiyatının bir təzahürüdür. Onun mənasının müxtəlif kontekstlərə görə dəyişməsi isə dilin canlılığının və uyğunlaşma qabiliyyətinin göstəricisidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz