Çaxmaq2 (f.): Bu söz əsasən odlu silahların işlədilməsi ilə bağlıdır və iki əsas məna daşıyır. Birincisi, tüfəng və ya tapança kimi odlu silahların işlədilmə mexanizminin əsas hissəsi olan çaxmaq mexanizminin hərəkətə gətirilməsini bildirir. Yəni, tetik çəkilərək çaxmaq mexanizmi vasitəsilə barut alovlandırılır və atış baş verir. Bu hərəkət sadəcə "çaxmaq" feli ilə ifadə olunur və silahın atəş açmasına səbəb olan hərəkətin özüdür.
İkincisi isə, bu hərəkətin nəticəsini, yəni silahdan atəş açılmasını və hədəfə dəyən güllənin vurmasını bildirir. Bu mənada "çaxmaq" "atəş açmaq", "vurmaq" mənalarında işlənir. Məsələn, "Düşməni çaxdı" cümləsində "çaxmaq" feli həm silahın işlədilməsini, həm də düşmənə dəyən zərbəni ifadə edir. Beləliklə, "çaxmaq" sözü həm səbəb, həm də nəticəni əhatə edən daha geniş bir məna kəsb edir.
Tarixi kontekstdə "çaxmaq" sözü, odlu silahların inikişafı və yayılması ilə sıx bağlıdır. Çaxmaq mexanizminin inkişafı hərbi işlərdə və ovçuluqda inqilab yaratmış, silahların daha sürətli və dəqiq işlədilməsinə imkan vermişdir. Ona görə də, "çaxmaq" sözü sadəcə bir hərəkəti deyil, tarixi bir prosesi və texnoloji inkişafı da özündə əks etdirir.
Sizin nümunənizdəki "Səttar daxılı çəkir, tapançanı çıxarıb Kəblə Heybət..." cümləsində "çaxmaq" sözü ehtimal ki, ikinci mənasında - yəni "tapançanı atmaq" və ya "Kəblə Heybətə atəş açmaq" mənalarında işlənmişdir. Cümlənin davamı olmadan dəqiq bir təfsir vermək çətin olsa da, məna bu istiqamətdədir.