izahlı lüğət 2 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Çalğı (çalgı) sözü, Azərbaycan dilində musiqi ilə sıx bağlıdır və əsasən iki əsas mənada işlənir. Birinci və daha geniş mənası, musiqinin özü deməkdir. Yəni, müəyyən bir melodiya, ritm və ahəngin bir araya gəlməsi nəticəsində yaranan səslər bütünü "çalğı" adlandırıla bilər. Bu mənada, "çalğı" sözü konkret bir musiqi alətinin səsini deyil, ümumi olaraq musiqini, onun emosional təsirini ifadə edir. Məsələn, “konsertdə gözəl bir çalğı dinlədik” deyərkən, biz konkret bir alətin səsini deyil, bütün musiqi əsərinin, onun ifasının bütövlüyünü nəzərdə tuturuq.

İkinci mənası isə, musiqi alətlərinin özüdür. Bu mənada "çalğı" sözü, müxtəlif musiqi alətlərini, onların növlərini və ya ümumilikdə bütün musiqi alətlərini ifadə edə bilər. "Xalq çalğı alətləri ansamblı" ifadəsi bunu aydın şəkildə göstərir. Bu ifadədə "çalğı" sözü, konkret bir alət deyil, müxtəlif xalq alətlərinin bir araya gələrək yaratdıqları musiqi qrupunu ifadə edir. "Kamança, tar, saz kimi çalğı alətləri" deyərkən də, "çalğı" sözü ümumi bir termin kimi işlənir.

Maraqlı bir tərəfi də odur ki, "çalğı" sözü, musiqi ifasının keyfiyyətini də ifadə edə bilir. Məsələn, "incə və narın ahənglə çalğı səsi" ifadəsində, "çalğı" sözü həm musiqi səsinin mənbəyini, həm də onun keyfiyyətini, emosional təsirini əks etdirir. Bu, sözün ifadə etdiyi mənanın kontekstdən asılı olaraq dəyişə biləcəyini göstərir.

Beləliklə, "çalğı" sözü, sadəcə olaraq "musiqi aləti" mənasından daha geniş bir məna kəsb edir. O, musiqinin özünü, musiqi alətlərini və musiqi ifasının keyfiyyətini əhatə edən bir termin kimi istifadə olunur və bu da onu daha zəngin və çoxmənalı edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz