Çalxanış sözü Azərbaycan dilində iki əsas mənada işlənir:
1. Fiziki Çalxanış: Bu mənada "çalxanış" sözü "çalxanmaq" fellərinin törəməsi olaraq, bir şeyin qarışdırılması, çalxalanması, silkələnməsi və ya qarışdırılma prosesini ifadə edir. Məsələn, qatıq çalxanışı, boya çalxanışı və ya bir qab içərisindəki mayenin çalxalanması kimi halları təsvir etmək üçün istifadə oluna bilər. Bu, daha çox konkret, fiziki bir prosesə aiddir və hərəkətin özü üzərində fokuslanır. "Çalxantı" sözü ilə sinonimdir, lakin bəzi hallarda "çalxanış" daha intensiv və ya uzun sürən bir prosesi ifadə edə bilər.
2. Məcazi Çalxanış: Daha maraqlı olan ikinci mənası isə məcazi mənadadır. Bu zaman "çalxanış" həyəcanlı, qarışıq, vəziyyətin davamlı dəyişməsi və ya gərginliyi ifadə edir. "Həyəcan", "vəlvələ", "təlatüm" kimi sözlərlə sinonimdir. Məsələn, "siyasi çalxanış", "ictimai çalxanış" və ya "daxili çalxanış" ifadələrində qeyri-sabitlik, qarışıqlıq və gərginliyi ifadə etmək üçün işlədilir. Bu mənada, "çalxanış" bir hadisənin və ya vəziyyətin daxili dinamikasını, davamlı dəyişməsini və ya qeyri-müəyyənliyini vurğulayır. Şeirdə verilən misal ("Şərqin varmı dincliyi; Bu çalxanış ilində?") bu məcazi mənanı gözəl şəkildə əks etdirir: Sual ilin gərginliyinə, qeyri-sabitliyinə və ya böhranlı vəziyyətinə işarə edir.
Yekun olaraq, "çalxanış" sözünün həm konkret, həm də məcazi mənaları vardır və kontekstdən asılı olaraq müxtəlif mənalar kəsb edə bilər. Həm fiziki bir prosesi, həm də emosional və ya sosial bir vəziyyətin qeyri-sabitliyini təsvir etmək üçün istifadə oluna bilər.