Çatılmaq feilinin əsas mənası yükün bir şeyə, adətən heyvanın belinə və ya daşıma vasitəsinə, yerləşdirilməsi, yüklənməsidir. Lüğətdəki "yüklənmək, dalına yük qatılmaq (heyvanın)" ifadəsi bu mənanı qısaca və dəqiq ifadə edir. Ancaq daha geniş baxdıqda, "çatılmaq" feili sadəcə fiziki yükün yerləşdirilməsindən kənara çıxaraq, məcazi mənalar da qazana bilir.
Məsələn, bir insanın çoxlu məsuliyyət daşıması, üzərinə çoxlu iş düşməsi və ya həddən artıq təzyiq altında olması da "çatılmaq" feili ilə ifadə oluna bilər. Bu halda, "çatılmaq" fiziki bir yük deyil, psixoloji, emosional və ya sosial bir yükü ifadə edir. Belə ki, insanın üzərinə "məsuliyyət çatılıb", "iş çatılıb", "problemlər çatılıb" kimi ifadələr də gündəlik dil dönməsində işlədilir. Bu məcazi istifadə, sözün əsas mənasından törəyərək, yükün insanın "belinə" yerləşdirilməsi metaforasını əks etdirir.
Tarixi baxımdan, "çatılmaq" feili əsasən ağır əmək və yük daşıma ilə bağlı olan bir həyat tərzini əks etdirir. Heyvanlar vasitəsilə yük daşınmasının geniş yayıldığı dövrlərdə bu feil daha çox işlənilirdi. Bu baxımdan, "çatılmaq" sözünün işlədilməsi, tarixi və mədəni bir konteksti də özündə əks etdirir. Ona görə də sözün sadə görünüşünün ardında dərin bir məna və zəngin bir tarixi kontekst yatır.