izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Çatırdamaq fellindən törəmə olan çatırdama sözü, əsasən, bir şeyin ani, qəfil və kəskin şəkildə parçalanması, yarılanması, sınması nəticəsində yaranan səs-küy və ya hadisəni ifadə edir. Sadəcə "çatlama"dan fərqli olaraq, çatırdama daha güclü, daha böyük miqyaslı bir hadisəni təsvir edir. Mövzu əşyanın ölçüsündən asılı olmayaraq, qırıqların sayı və səs-küyün şiddəti müxtəlif ola bilər. Məsələn, böyük bir qayanın parçalanması, köhnə bir ağacın fırtınada qırılması, ya da qalın bir buzun ani sınması "çatırdama" ilə təsvir oluna bilər.

Sözün mənası kontekstdən asılı olaraq genişlənə bilər. Məsələn, metaforik mənada, çatırdama qəfil və gözlənilməz bir hadisənin, sistemin və ya quruluşun dağılmasını da bildirə bilər. Bir müəssisənin iflası, bir münasibətin ani sona çatması və ya bir siyasi quruluşun dağılması kimi hallarda da "çatırdama" sözü istifadə oluna bilər. Bu hallarda, fiziki bir parçalanma olmasa da, strukturların və ya əlaqələrin ani və kəskin şəkildə pozulması vurğulanır.

Dilçilik baxımından, "çatırdama" sözü törəmə vasitələri ilə zəngin olan Azərbaycan dilinin ifadə imkanlarını göstərən bir nümunədir. "Çatırdamaq" feli əsasında müxtəlif mənalar ifadə edən sözlər yaradıla bilər. Bu da Azərbaycan dilinin təsviri imkanlarının nə qədər geniş olduğunu göstərir.

Ümumiləşdirərək demək olar ki, "çatırdama" sözü, həm fiziki, həm də metaforik mənada, qəfil, güclü və kəskin bir parçalanma, dağılma və ya pozulma hadisəsini ifadə edən təsirli və rəngarəng bir sözdür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz