Çayətrafı sifəti, çayın sahilində yerləşən, çayın yanındakı ərazini, əşyaları və ya hadisələri ifadə edir. Bu, sadəcə "çayın kənarında" demək deyil; daha geniş məna kəsb edərək, çayın təsir dairəsində olan, onunla sıx bağlı olan hər şeyi əhatə edir. Çayın suyunun, torpağın, bitkilərin və hətta havasının təsirini özündə əks etdirən bir ərazini təsvir edir.
Məsələn, "çayətrafı ərazilər" deyərkən, yalnız çayın sahilini deyil, həm də çayın yaxınlığında olan düzənlikləri, yamacları, çayın suvarma sistemindən faydalanan tarlaları və çayın ekosisteminə daxil olan meşələri nəzərdə tuturuq. Çayətrafı yaşayış məntəqələri də çayın həyat tərzinə, iqtisadiyyatına və mədəniyyətinə bilavasitə təsir edir.
Verilən nümunədə ("Dağlıq və dağətəyi rayonlarda tütün əkini sahəsini artırmaq üçün əsas ehtiyat mənbələrindən biri də çay...") çayın tütünçülük üçün əlverişli olması, ehtimal ki, çayın suvarma imkanlarından və çayətrafı torpaqların xüsusiyyətlərindən irəli gəlir. Bu, çayın təkcə coğrafi bir mövqe deyil, həm də təsərrüfat fəaliyyətlərinə təsir göstərən bir amil olduğunu göstərir. Beləliklə, "çayətrafı" termini coğrafi məkanın təsvirindən daha geniş bir məna daşıyır.
Qısacası, "çayətrafı" sözü coğrafi yaxınlıqdan əlavə, çayın ekoloji, iqtisadi və sosial təsirlərini özündə əks etdirən bir anlayışdır. Çayın həyat verən qüvvəsini və onun ətraf mühitə təsirini vurğulayır.