Çeşnili sifəti əsasən naxış və üslub baxımından müəyyən bir xüsusiyyətə, özünəməxsusluğa malik olan şeylər üçün işlədilir. Bu xüsusiyyət həm materialın, həm də işlənmə texnikasının, naxışların, rənglərin və ümumi estetik təəssüratın bənzərsiz bir qarışığı nəticəsində əmələ gəlir. Sadəcə "naxışlı" olmaqdan daha çox, "çeşnili" ifadəsi bu naxışların və üslubun məxsus olduğu coğrafi əraziyə, xalqa və ya mədəniyyətə istinad edir. Beləliklə, "çeşnili" sözü sadəcə estetik keyfiyyəti deyil, həm də tarixi-mədəni konteksti əks etdirir.
Məsələn, "Qonaqkənd çeşnili xalçaları" deyərkən, biz yalnız xalçaların naxışlı olduğunu deyil, həm də onların Qonaqkənd bölgəsinə məxsus olan, həmin bölgənin sənətkarlıq ənənələrinin, naxış və rəng seçimlərinin özünəməxsusluğunu ifadə edirik. Bu özünəməxsusluq nəsildən-nəslə ötürülən bilik və bacarıqlar, istifadə olunan materiallar və hətta rənglərin simvolik mənaları kimi amillərdən qaynaqlanır. Xınalıq xalçaları üçün də eyni durum doğrudur; "Xınalığın özünəməxsus çeşni ilə toxunmuş xalçaları" ifadəsi bu xalçaların yalnız estetik baxımdan fərqli olmadığını, eyni zamanda Xınalıq bölgəsinin mədəniyyətinin və ənənələrinin ifadəsini daşıdığını göstərir.
Beləliklə, "çeşnili" sözü, əşyanın sadəcə görünüşünü deyil, onun tarixini, mənşəyini və mədəni əhəmiyyətini də əhatə edən daha dərin bir məna kəsb edir. Bu söz, əşyanın unikal xüsusiyyətlərini vurğulayaraq, onun yalnız estetik deyil, həm də tarixi və antropoloji dəyərini qabardır.