izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Çırtıldamaq felinin Azərbaycan dilindəki əsas mənası "çırt-çırt səs çıxarmaq" və ya "çırt eləmək"dir. Bu, qısa, kəskin və tez-tez təkrarlanan bir səsdir. Səsin intensivliyi və tezliyi fərqli ola bilər, ancaq ümumi xüsusiyyəti kəskin və qısa olmasıdır. Bu səs müxtəlif səbəblərdən yaranır və müxtəlif cisimlərin səs çıxarması ilə əlaqələndirilə bilər.

Məsələn, quru budaqların qırılması, kiçik bir əşyanın qırılması və ya bəzi materialın sürtülməsi zamanı çırtıldama səsi eşidilə bilər. Hətta bəzi canlıların da səs çıxarması çırtıldamaq kimi təsvir edilə bilər. Məsələn, bəzi böcəklərin qanad çırpması və ya kiçik heyvanların qaçışı zamanı çırtıldayan səslər eşidilə bilər.

Verilən nümunədə - "Yanan yüzlərlə elektrik lampalarının süd kimi işıqlandırdığı yerdə qaynaq şamlarının gözqamaşdırıcı qığılcımla..." - çırtıldamaq sözü qaynaq şamlarının çıxardığı səsi təsvir etmək üçün istifadə oluna bilər. Qaynaq şamlarının qığılcımlanması zamanı metalın əriməsi və qaynaq prosesinin səs müşayiəti, tez-tez çırtıldama səsi ilə müşayiət olunur. Bu səs, elektrik qövsünün intensivliyindən və qaynaq materialının növündən asılı olaraq, fərqli intensivlikdə ola bilər. Beləliklə, metalla işləyənlər üçün "çırtıldamaq" sözü qaynaq prosesinin səs fonunu dəqiq təsvir edən bir termindir.

Ümumiyyətlə, "çırtıldamaq" sözü həm konkret, həm də metaforik mənada istifadə oluna bilər. Konkret mənada müəyyən səsləri təsvir edərkən, metaforik mənada isə bir prosesin sürətli və kəskin baş verməsini bildirə bilər. Məsələn, "planlar çırtıldadı" ifadəsi planların birdən-birə pozulmasını ifadə edə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz