Çırtmaq sözü Azərbaycan dilində geniş məna kəsb edən bir feldir. Əsasən kəskin və ani bir səs çıxararaq bir şeyin qırılması, qopması və ya ayrılması mənasını ifadə edir. Lüğətlərdəki "çırtıq" ilə əlaqələndirilməsi bu ani qırılma nəticəsində yaranan vəziyyəti göstərir.
Lakin "çırtmaq"ın mənası daha da genişdir və kontekstdən asılı olaraq müxtəlif nüanslar əldə edə bilər. Məsələn, nazik bir budağın əlinizdə qırılması, bir şeyin ani olaraq parçalanması, bir bağlama açılması, iki səthin bir-birinə sürtülməsindən yaranan səs və ya hətta elektrik qığılcımı zamanı çıxan səs belə "çırtmaq" felinin mənası çərçivəsinə daxildir. Bu mənada "çırtmaq" həm fiziki bir hadisəni, həm də bu hadisənin səs təsirini ifadə edir.
Daha da dərinə gedərsək, "çırtmaq" sözü obrazlı mənada da işlədilə bilər. Məsələn, "üzünü çırtmaq" ifadəsi hirsdən və ya qəzəbdən üzün qızarması və ifadəli hala gəlməsini ifadə edə bilər. Bu, fiziki bir çırtılma olmasa da, eyni ani və kəskin dəyişikliyi təsvir edir.
Ümumiləşdirərək deyə bilərik ki, "çırtmaq" sözü bir çox hallarda fiziki bir qırılmanı, ayrılmanı, qopmanı və ya səsi, bəzən isə obrazlı şəkildə ani və kəskin dəyişikliyi ifadə edir. Onun mənasının zənginliyi və kontekstdən asılı olaraq dəyişmə qabiliyyəti Azərbaycan dilinin ifadə imkanlarını göstərən əhəmiyyətli bir nümunədir.