izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Çiy sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir söz olub, əsasən bir şeyin bişirilməmiş, qaynadılmamış və ya işlənməmiş vəziyyətini bildirir. Bu, sadəcə "xam" mənasından daha geniş bir anlayışı əhatə edir. Məsələn, "çiy ət" deyəndə yalnız bişirilməmiş ətdən deyil, həmçinin ətin hələ heç bir qida emalından keçmədiyini də nəzərdə tuturuq.

Sözün mənası kontekstdən asılı olaraq bir qədər dəyişə bilir. "Çiy süd" deyəndə südün pasterizasiyadan keçmədiyini, "çiy su" deyəndə isə suyun qaynadılmadan və ya təmizlənmədən istifadə edilməsini nəzərdə tuturuq. Beləliklə, "çiy" sözü, həm təbii, həm də süni emaldan keçməmişliyi ifadə edir.

Lüğətlərdə tez-tez rast gəldiyimiz "çiy kərpic" ifadəsi isə maraqlı bir nümunədir. Bu ifadədə "çiy" yalnız bişirilməmişliyi deyil, həm də kərpicin istehsal prosesinin əvvəlki mərhələlərini, yəni palçıqdan hazırlanmasını ifadə edir. Beləliklə, "çiy kərpic" sadəcə bişirilməmiş kərpic deyil, həm də xam, işlənməmiş formada olan kərpic deməkdir. Bu mənada "çiy" sözü, bir məhsulun tam olaraq hazır vəziyyətə çatmamış, ilkin formada olduğunu göstərir.

Ümumilikdə, "çiy" sözünün mənası yalnız "bişirilməmiş" olmaqla məhdudlaşmır. O, daha geniş olaraq, bir şeyin təbii vəziyyətini, işlənməmişliyini, xam və ya natamam halını ifadə edən bir termindir. Bu mənada, o, "xam", "işlənməmiş", "təbii", "ilkin" kimi sözlərlə sinonim kimi istifadə oluna bilsə də, hər birinin özünəməxsus nüansları var və tam əvəzedici deyillər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz